Landelijk wietexperiment nog niet van start: problemen zorgen voor vertraging
Het landelijk wietexperiment staat al een aantal jaren op de planning. Tot nu toe is deze echter nog niet van start gegaan. Dit jaar is door de overheid opnieuw aangegeven dat het wietexperiment is uitgesteld. Dit keer tot het tweede kwartaal van 2023. De gekozen telers vinden ook deze planning niet reëel. Lees hier tegen welke problemen zij aanlopen.
Wat is het wietexperiment?
Het wietexperiment is een experiment dat is ontwikkeld om erachter te komen wat het effect zou zijn van de legalisatie van wiet. Er zijn 10 telers en 10 gemeenten die deelnemen aan het experiment. De 10 gekozen telers dienen coffeeshops in de 10 gemeenten, waaronder Breda en Tilburg, 4 jaar lang te voorzien van legale cannabis.
De overheid wil erachter komen wat het effect van legale cannabis is op de volksgezondheid, criminaliteit, en veiligheid binnen de gemeenten. De gedachtegang hierachter is dat wanneer de wiet legaal door aangestelde telers wordt gekweekt, er minder gebruik zal worden gemaakt van illegale kwekers. Dit zal de criminele activiteit die hierbij komt kijken verminderen. Ook is er bij een legale kweek meer controle op de kwaliteit van de cannabis.
Toch hebben een aantal coffeeshops in verschillende gemeenten afgezien van dit experiment, juist door de kwaliteit van de wiet. Zij zijn niet overtuigd van de kwaliteit die de aangestelde telers zullen leveren, en willen door gebruik van deze legale wiet de illegale cannabismarkt niet stimuleren. Zij geven aan naast het legale product, ook hun eigen illegale cannabis te willen verkopen. Dit is binnen het experiment echter niet mogelijk.
Uitstel van het experiment
Hoewel het wietexperiment al in 2017 een akkoord kreeg, is deze nog steeds niet van start gegaan. De start van het experiment stond op de planning voor 2021. Dit bleek voor de telers een onrealistisch doel te zijn, waarna de wietproef werd uitgesteld, dit keer tot 2022.
Nu blijkt dat het ook dit jaar niet haalbaar is om met de wietproef te beginnen, wat tot grote frustratie lijdt onder de bevolking, telers en coffeeshops. Maar ook binnen de kamer worden er vragen gesteld over de vertragingen die het experiment heeft opgelopen.
Nu staat de start van het experiment op de planning voor het tweede kwartaal van 2023. Dit werd beweerd door het ministerie van Volksgezondheid in een brief aan de tweede kamer.

De problemen
Er zijn een aantal verschillende redenen voor het uitgestelde landelijk wietexperiment. Deze hindernissen hoopt men in 2023 te hebben opgelost zodat de coffeeshops de legale wiet kunnen verkopen.
Ten eerste is er een tekort aan verschillende soorten wiet die aan de kwaliteitseisen van de wietproef voldoen. De reden die hiervoor wordt gegeven door de Tweede Kamer is dat het langer duurde dan gepland om de juiste telers te vinden. En zonder coffeeshops met een voorraad legale wiet kan de proef natuurlijk niet van start gaan.
Een andere grote hindernis is het openen van bankrekeningen voor de telers. Dit blijkt tot nu nog niet te zijn gelukt. Dit komt omdat banken strenge regels hebben om fraude, witwassen en andere criminele activiteiten tegen te gaan. Aangezien het kweken van cannabis op grote schaal niet legaal is zien banken dit als een belemmering. Het ministerie van Financiën en het ministerie van Volksgezondheid zoekt met Nederlandse banken naar oplossingen.
Door deze belemmeringen zien 9 van de 10 telers het niet zitten om op korte termijn van start te gaan. Zij hebben dan ook alle 9 een brief gestuurd naar ministers Kuipers van Volksgezondheid, en Yesilgöz van Justitie en Veiligheid, om aan te kaarten dat een realistische planning nodig is.
De planning voor 2023
Het wietexperiment staat nu op de planning voor het tweede kwartaal van 2023. De coffeeshops die deelnemen aan het experiment zullen dan legale wiet kunnen verkopen. Hieraan vooraf zal een overgangsfase van 6 weken plaatsvinden, waarin de coffeeshops hun resterende illegale cannabis aanbod kunnen verkopen samen met de legale cannabis. Na de 6 weken mag alleen de legale cannabis in deze coffeeshops worden aangeschaft door bezoekers.
Hoe nu verder?
Hoewel het eruitziet alsof het wietexperiment in het tweede kwartaal van 2023 kan starten, hangt dit sterk af van het oplossen van de bovengenoemde problemen. Voor het eind van 2022 zal in de Tweede Kamer worden besproken of deze planning haalbaar is. Nog even afwachten dus!